Farmasötik Biyoteknoloji Anabilim Dalı
Farmasötik Biyoteknoloji Anabilim Dalı (Genel Tanım)
Günümüzde nükleik asit ürünleri, terapötik rekombinant proteinler, antikorlar ve aşılar gibi protein/peptid yapıda formülasyonlar piyasadaki ilaçlar arasında önemli bir grubu oluşturmakta ve ilaç sanayi açısından hızla gelişen bir Ar-Ge ve üretim alanını meydana getirmektedir.
Farmasötik biyoteknoloji biyolojik/biyoteknolojik ilaçların formülasyonu ve üretimi için gerekli teknolojileri kapsayan bilim dalıdır. Biyolojik/biyoteknolojik ilaçlar genel olarak immünolojik tıbbi ürünler, kan ürünleri, rekombinant DNA teknolojisi, hibridoma ve monoklonal antikor yöntemleri ile elde edilen ürünler, hücresel kaynaklı ileri tıbbi tedavi ürünleri, hücre kültürü ortamları olarak gruplandırılan formülasyonlardır. Bu tür formülasyonların geliştirilmesi çok çeşitli aşamaları içerir. Farmasötik biyoteknolojinin araştırma alanlarını oluşturan bu aşamalar şunlardır:
- Biyolojik/biyoteknolojik ilaçların etkinliği ile ilişkili moleküler mekanizmaların anlaşılması
- Tıbbi testler için diagnostik ajanların geliştirilmesi
- Rekombinant DNA teknolojisi ve eczacılık alanında uygulamaları
- Rekombinant ürünlerin raf ömrünün, kararlılığının, toksisitesinin, immünojenesitesinin belirlenmesi,
- Rekomninant ürünler için ilaç taşıyıcı ve hedefleyici sistemlerin geliştirilmesi
- Hibridoma teknolojisi ve monoklonal antikor üretimi
- Peptit ve protein ilaçların formülasyonu ve üretimi
- Antisense teknoloji ve uygulamaları
- Gen terapisi ve gen taşıyıcı sistemleri
- Rekombinant DNA teknolojisi aşıları
- Hücre bazlı ileri tedavi yöntemleri
- Fermentasyon teknikleri ve ilaç endüstrisinde uygulamaları
- Patentleme
Araştırma Alanları
Anabilim Dalımızda, diğer anabilim dalları ve fakültelerle işbirliği halinde TÜBİTAK destekli olarak sürdürülmekte olan araştırma projeleri aşağıdaki konulara odaklanmaktadır:
- Rekombinant DNA tekniğinin eczacılıktaki uygulamaları
- Protein/Peptid ilaçların formülasyonu ve taşıyıcı sistemlerin geliştirilmesi/hedeflenmesi
- Gen susturma tekniğine dayalı DNA/RNA ilaçların formülasyonu, hedeflenmesi
- Eksozomların ilaç taşıyıcı sistemler olarak kullanılması
- Kanserin moleküler mekanizmalarının araştırılması, tümör immünolojisi ve immünoterapi
- Terapötik proteinler
- DNA telomerleri/Telomerazlar, DNA topolojisi/Topoizomeraz
- Maya hibrit teknolojileri
Verilen Dersler
Farmasötik Biyoteknoloji (7. Dönem-Zorunlu)
Moleküler Biyolojiye Giriş (3. Dönem-Zorunlu)
Rekombinant DNA Teknikleri (Fen Fakültesi Biyoloji Lisans)
Gene Technology and Applications (Fen Fakültesi Biyokimya Lisans)
İlaçta İyi Üretim Uygulamaları (Seçmeli-Kısmen)
Farmasötik Araştırma Geliştirme (Seçmeli-Kısmen)
Farmasötik Biyoteknoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyeleri
Doç. Dr. Yücel BAŞPINAR (Abd. Başkanı)
Doç. Dr. Hasan AKBABA
Doç. Dr. Bilge DEBELEÇ BÜTÜNER
Dr. Öğr. Üy. Mustafa KOTMAKÇI
Arş. Gör. Hilal NALBANT